KİTABE

Selamlık ve haremlik avlusuna açılan kapının üstündeki kitabe yıllarca okunmayı beklemişti. Ama maalesef okumaya çalışan her kişi bunun Karamani Türkçesinde Arap harfleriyle yazılmış bir dörtlük olduğunu söylüyordu. Belki de bunu taşa oyan taş ustası da sadece önündeki yazıyı taklit etmişti. Kitabenin okunamadığı her gün daha bir merakla bakar olmuştuk taş oyması yazılara... Büyük ihtimalle kitabe okunduktan sonra konakların yapıldığı yıl ile de ilgili bir ipucu yakalayacaktık. Uzun arayışlar sonucunda Nevşehir Hacı Bektaşi Üniversitesinden Malik Bankır kitabenin kalıbını çıkartarak kendine göndermemizi istedi. Büyük bir titizlikle yaptığımız işlemden sonra merakla gelecek olan cevabı beklemeye başladık. Birkaç günün ardından aldığımız haberle adeta sevince boğulduk. Çünkü kitabeden bir şiir çıktı. Belli ki bu şiir o dönemde konağı yaptıran sahibi tarafından konağa hitaben yazılmıştı. Şiir dört kıtadan oluşuyordu: HEZÂR ÂN NİMETLERLE PÜRDÜR / OL YAR SEBZ-İ NİSAN SIBGA ÖMRİ Dİ FEHMİ DÜR GİBİ TARİH-İ LAFZI / DEVR-İ ŞİST SALİNDEN İKMAL BULA NAKŞI İstanbul Ticaret üniversitesinden Dr. Yusuf Çam ve arkadaşları şu şekilde çevirdi: “Ey yar; Binlerce nimetle dolu olan bu yerde ömrün nisan yeşilliğine diriliğine bürünmüş gibi olsun Fehmi! Sen söyle inci tanesine benzeyen tarih sözünü, Altmışıncı yılın devrinden itibaren nakşı (eseri) tamam bulsun.” Bu kıtada geçen Fehmi Bey, o dönemin şairlerindendi. ( Yazar Mustafa Kaya’nın Ürgüp Şairler antolojisi kitabında şair Fehmi’nin bu şiirinden bahsedilmiştir) Bu son kıtada ebcet hesabı* olduğu söyleniyordu. Yani bu hesapla bu şiirin konağa veriliş ya da konağın yapılış tarihini bilecektik. Hesaplar sonunda 1708 gibi bir tarihçıktı. Sonuç olarak, bizi en çok etkileyen olay konağın ne kadar eski olmasından çok o dönemin insanlarının kim bilir ne emeklerle oraya koydukları evlerine (şaheserlerine) şiir yazdırmaları olmuştu. ( *ebcet dizgesinden yararlanarak bir sözcüğü rakama çevirme ve genellikle eski ozanların yaptığı biçimde, sözcüklerle ve dizelerle önemli bir olayın tarihini gösterme yöntemi.)